ارث در صدر اسلام (قرآن)فقیهان به پیروی از قرآن کریم ، از ارث به « فریضه » و « فرض » تعبیر کرده‌اند. ۱ - ارث بردن مؤمنان مهاجر و انصارمؤمنان مهاجر و انصار از یک دیگر به سبب هجرت و پیمان برادری در صدر اسلام ارث می‌بردند. ولکل جعلنا مولی مما ترک الولدان والاقربون والذین عقدت‌ایمـنکم فـاتوهم نصیبهم... (براساس یک قول در تفسیر «والذین عقدت...» ، در صدر اسلام فقط مهاجران و انصار بر اساس پیمان برادری از یک دیگر ارث می‌بردند که بعدا این حکم نسخ شد). ان الذین ءامنوا وهاجروا وجـهدوا بامولهم وانفسهم فی سبیل الله والذین ءاووا ونصروا اولـئک بعضهم اولیآء بعض والذین ءامنوا ولم یهاجروا ما لکم من ولـیتهم من شیء حتی یهاجروا... النبی اولی بالمؤمنین من انفسهم وازوجه امهـتهم واولوا الارحام بعضهم اولی ببعض فی کتـب الله من المؤمنین والمهـجرین الا ان تفعلوا الی اولیائکم معروفا کان ذلک فی الکتـب مسطورا. ۲ - پیمان حمایت از اسباب ارثدر صدر اسلام پیمان حمایت از اسباب ارث بسته میشد. ولکل جعلنا مولی مما ترک الولدان والاقربون والذین عقدت‌ایمـنکم فـاتوهم نصیبهم.... (برداشت فوق بر این اساس است که «والذین عقدت...» مبتدا و آغاز جمله مستانفه بوده و مقصود از آن کسانی باشند که در جاهلیت برای حمایت از یک دیگر سوگند خورده و براساس آن از یک دیگر ارث می‌بردند گفتنی است که توارث بر اساس هجرت ، پیمان برادری و پیمان حمایت، با نزول «و اولوا الارحام بعضهم اولی ببعض» نسخ شده است). ۳ - نسخ حکم ارث بردنحکم ارث بردن به سبب هجرت و پیمان برادری، در قرآن نسخ شده است. النبی اولی بالمؤمنین من انفسهم وازوجه امهـتهم واولوا الارحام بعضهم اولی ببعض فی کتـب الله من المؤمنین والمهـجرین الا ان تفعلوا الی اولیائکم معروفا کان ذلک فی الکتـب مسطورا. (برداشت فوق بر این اساس است که مشارالیه «ذلک»، نسخ توارث به سبب هجرت و مقصود از «کتاب الله» قرآن باشد) والذین ءامنوا من بعد و هاجروا و جـهدوا معکم فاولـئک منکم و اولوا الارحام بعضهم اولی ببعض فی کتـب الله ان الله بکل شیء علیم. (گروهی از مفسران گفته‌اند مقصود از «اولوا الارحام» خویشاوندان میت هستند که در ارث بردن، برخی مقدم بر برخی هستند در این صورت آیه ، ناسخ توارث به سبب پیمان حمایت و برادری، هجرت و... است) ۴ - پانویس۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲، ص۵۷۷، برگرفته از مقاله «ارث در صدر اسلام». |